Zijweggetje naar een interessante loopbaan
De uitputtingsslag die het coronajaar geweest is voor het zorgpersoneel kan kostbare mensen vroegtijdig doen afhaken. Het wordt voor de thuiszorg dus des te belangrijker om vanuit andere disciplines vers bloed naar deze sector te halen. Samen met Artesis Plantijn Hogeschool werkt Gezinszorg Villers een traject uit voor bachelors orthopedagogie.
Het klassieke pad leidt de praktijkgerichte orthopedagoog bijvoorbeeld naar een baan als opvoeder in een voorziening voor de jeugdzorg, een dienst kinderpsychiatrie of een leefgroep voor mensen met een handicap. “Nochtans ligt er voor opvoeders ook een tof traject in de thuiszorg waar ze gezinnen kunnen ondersteunen,” zegt Linda Luyts, adjunct-directeur van Gezinszorg Villers. Deze thuiszorgdienst is op zoek naar zij-instromers. De redenen zijn gekend, ze spelen alle thuiszorgdiensten parten: vergrijzend personeel, medewerkers die afhaken omdat de combinatie tussen werk en gezin lastig wordt, de vermaatschappelijking van de zorg die meer druk legt op de eerstelijnsdiensten.
Verkort opleidingstraject
In samenwerking met Artesis Plantijn Hogeschool en het Centrum voor Volwassenenonderwijs LBC, beide in Antwerpen, heeft Gezinszorg Villers daarom een verkort opleidingstraject voor zorgkundige ontworpen. Tien proefkonijnen die dit academiejaar afstuderen als bachelor orthopedagoog, breien vanaf deze maand een vervolg aan hun studie, met dit compacte traject dat hen in tien weken een certificaat van zorgkundige en een visum voor het uitoefenen van 23 verpleegkundige handelingen oplevert. Met dat certificaat kunnen ze, als ze dat willen, aan de slag in de thuiszorg of in een woonzorgcentrum. Dit pilootproject past in de oproep van het Fonds Dr. Daniël De Coninck over de toekomst van de thuiszorg.
Inspelen op behoeften
“Al meer dan tien jaar hebben wij in alle opleidingen orthopedagogie in Vlaanderen het probleem dat onze studenten niet opgeleid zijn om zorgkundige handelingen te doen,” zegt Maite Mallentjer, lector voor de bachelor Orthopedagogie van de AP Hogeschool. “Terwijl dat in heel veel sectoren, zoals bijvoorbeeld de kinderpsychiatrie, wel van hen verwacht wordt.” De oproep van het Fonds bood de partners van dit project eindelijk de kans om grondig werk te maken van een oplossing die zowel de thuiszorg als de jonge afgestudeerde orthopedagogen ten goede komt.
Focus op wat ze nog moeten leren
De focus van de compacte opleiding ligt op wat de bachelors nog niet geleerd hadden tijdens de eigen opleiding, waaronder ‘woon- en leefklimaat’ (huishoudkunde) en vooral de 23 zorgkundige handelingen zoals mondzorg, infectiepreventie of toedienen van medicatie. De theorie jagen ze er in juni in twee weken door via e-learning, gevolgd door drie praktijkdagen. Daarna zijn er twee maanden stage tijdens de zomer. In september kunnen ze als orthopedagoog-zorgkundige de arbeidsmarkt op. De opleiding wordt uitgewerkt door AP Hogeschool, met de input van LBC Antwerpen en van Gezinszorg Villers, dat een eigen opleiding tot zorgkundige heeft op beroepsniveau.
Win-win voor thuiszorg en opvoeders
Dit traject levert winst op voor iedereen. De thuiszorg kan nieuwe zij-instromers aanboren. De praktijkgerichte orthopedagogen maken via de opleiding kennis met een sector die voor velen van hen een grote onbekende is. Met hun visum voor zorgkundige handelingen op zak hebben ze ook meer beroepsopties: ze kunnen aan de slag in woonzorgcentra, waar zij de verpleegkundigen ondersteunen, maar ook in andere zorgomgevingen. Mallentjer: “Onze maatschappij kiest meer en meer voor vermaatschappelijking. Mensen moeten zo lang mogelijk thuis wonen en integreren in het gewone leven. Ze moeten daarbij goed begeleid kunnen worden.”
Kwetsbare doelgroepen
Opvoeders zijn inderdaad een interessant profiel voor de thuiszorg, waar medewerkers vaak aan de slag gaan bij kwetsbare doelgroepen, zegt Luyts. “Ze zijn opgeleid in krachtgericht werken. Onze mensen die wat extra aandacht nodig hebben, zoals mensen in kansarmoede, mensen met dementie, of mensen met psychiatrische problemen kunnen extra ondersteuning gebruiken van medewerkers met een orthopedagogische opleiding.” Tijdens de stages worden de opvoeders daarom deels ingezet als verzorgende-zorgkundige bij mensen thuis of in het woonzorgcentrum, en deels ter ondersteuning van de leidinggevende of als referentiepersoon die medewerkers die bij klanten met dementie of in kansarmoede bijstaat.
Uitbreiden naar andere profielen
Nog een bonus: een praktijkgerichte orthopedagoog die aan de slag gaat in de thuiszorg kan daar op termijn meer verdienen dan in de ‘klassieke’ sectoren. In de thuiszorg kunnen ze bovendien makkelijker werk en gezin verzoenen. “Door bachelors orthopedagogie ook andere opties te geven kunnen zij een eigen loopbaanpad uitstippelen dat mensen langer in de zorg aan de slag houdt,” meent Luyts. In het laatste jaar van dit project willen de partners evalueren, bijsturen en bestuderen hoe dit traject in heel Vlaanderen georganiseerd kan worden. Ze hopen dat het ook als voorbeeld zal dienen voor andere profielen zoals vroedkundigen of ergotherapeuten. “De sector zelf is in elk geval enorm enthousiast”, besluit Katrijn Van Rooy, verantwoordelijk voor de interne opleiding verzorgenden en zorgkundigen bij Gezinszorg Villers. “De behoefte aan nieuwe instroom is groot en met dit project hebben we een zijweggetje geopend voor de instroom van competent personeel in de thuiszorg.”
